महेन्द्रनगर । विदेशबाट स्वदेश फर्किएका कञ्चनपुरका एकजना युवा ग्रिल उद्योग व्यवसायीमा जुटेका छन् । बेलडाँडी गाँउपालिका-१ कञ्चनपुरका युवा मिन बहादुर शाह ८ वर्ष अघि दक्षिण कोरियाबाट रोजगारी गरी घर फर्किएका थिए । स्वदेश फर्किए लगत्तै उनले कञ्चनपुरको भीमदत्त नगरपालिका-६ ऐठपुर महेन्द्रनगरमा प्रतिभा ग्रिल उद्योग खोलेर अहिले ग्रिल व्यवसायमा जुटेका छन् । वि.स. २०४७ सालमा उक्त शाहको परिवार पहाडको अछामबाट कञ्चनपुरको बेलडाँडीमा आएका थिए । त्यसैगरी पढाईकै शिलशिलामा २०५४ सालमा एसएलसी उर्तिण गरेका शाह आईएस्सी अध्ययनका लागि २०५५ सालतिर महेन्द्रनगरको सिद्धनाथ विज्ञान क्याम्पसमा भर्ना भए । गाउँमा बस्ने शाहको अठार विगाह जमिन थियो भने, त्यहीँ जमिनको आशले गर्दा शाह महेनद्रनगरमा डेरा गरी विज्ञान विषय लिएर अध्ययन गर्न थाले ।
अध्ययन गर्दै गरेका शाहको २०५८ सालमा तत्तकालिन शुक्लाफाँटा वन्यजन्तु आरक्ष विस्तारका क्रममा उनको उक्त जमिन सरकारले खोसेपछि शाहको पढाई समेत प्रभावित भयो । विज्ञान विषय पढेर ईन्जिनियर डाक्टर बन्ने सोच बेकेका शाहको सपना भने अधुरै रह्यो । त्यसैक्रममा शाहको गाँउतिर भएको खेत समेत सरकारले लगेपछि घर परिवारको अन्य बलियो आर्थिक अवस्था नभएका कारण उनका सामु भने चुनौती थपिँदै गयो । त्यसैगरी उक्त समयमै २०५८ सालतिरै तत्तकालिन माओवादीले थालेको जनयुद्धकै बेला सरकारले सुरक्षा निकाय तर्फ सशस्त्र प्रहरी बल नयाँ फौज संगठन स्थापना गरेको थियो । शाह पढाई छोडेर सशस्त्र प्रहरी तिर लागे । सशस्त्र प्रहरीमा भर्ना भएका शाहले राजधानी काठमाण्डौँ लगायतका क्षेत्रहरूमा काम गरे । त्यसैक्रममा उनले सशस्त्र प्रहरीमा काम गर्दागर्दै २०६८ सालमा दक्षिण कोरिया रोजगारीका लागि भाषा समेत उर्तिण गरे । भाषा उर्तिण गरेका शाह वैदेशिक रोजगारीका लागि दक्षिण कोरिया गए । दक्षिण कोरियामा उनले २०६८ सालदेखि २०७३ सालसम्म उद्योगमा काम गरेर स्वदेश फर्किए । त्यसैगरी स्वदेश फर्केर ९० दिनभित्र फेरी कोरिया जान पाउँने सुविधा भएतापनि उनले कोरियाको मासिक साढे ३ लाख रुपैयाँ कमाउने काम त्यागेर शाहले स्वदेशमै केही उद्यम गर्नुपर्छ भन्ने सोच बनाए ।
शाहले विदेशबाट फर्किएपछि आफ्नै देशमा बसेर कृषितर्फ काम गरौँला भन्ने सोच बनाएका थिए भने तर, उक्त सोच अनुरुप काम गर्न भने उनले सकेनन् । कोरियाबाट स्वदेश आएका शाहलाई उता कम्पनीले समेत ताकेता गरिरहेको थियो तर, शाह भने स्वदेशमै केही गर्नुपर्छ भन्ने सोच बनाएर उनले २०७४ सालमा ‘ग्रिल उद्योग’ सञ्चालन गरे । शाहले विदेशमा आफुले सिकेका ज्ञान सीपहरूलाई सदुपयोग गरेर र आफुले कमाएको पैसालाई अब आफ्नै मातृभूमिमा नै उद्यम गरेर प्रयोग गर्नु पर्छ भन्ने सोचका साथ उनले उक्त ग्रिल उद्योगलाई अगाडि बढाउँदै गए । कोरियाबाट कमाएको पैसाबाट १० लाख रुपैयाँ उक्त ग्रिल उद्योगमा शाहले लगानी गरे । तर शाहको उक्त उद्योगमा भने कुनै पनि संघ संस्थाहरूले सहयोग गरेनन् । कुनै संघ संस्थाहरूले सहयोग नगर्दा र शाहको उद्योग सञ्चालनका लागि आफुले विदेशमा कमाएको पैसाले मात्र उक्त उद्योग सञ्चालन गर्न सम्भव नभएको कारणले गर्दा उनले प्रभु बैंकबाट २५ लाख रुपैयाँ ॠण निकाले । बिस्तारै शाहले सञ्चालन गरेको उक्त उद्योग निकै राम्रो संग फस्टाउँदै गएपछि र शाहको उक्त उद्योगमा १० जना नियमित र कामको चाप बढेपछि १५ देखि २० जनालाई उनले रोजगारी समेत दिँदै आएका छन् । शाहले उक्त उद्योगबाट वार्षिक १ करोडको कारोबार गर्दै आएका छन् ।
ठकुरी समुदायका भएकाले कहिले काहीँ शाहलाई केही साथीभाईहरूले विदेशको पैशाले अझै पुगेन, के फलामको काम गरेको होला, खाली दिनभरी घन ठोक्ने भनेर उनलाई जिस्याउने समेत गरेका छन् । तर, शाहले भने उक्त विषयहरूलाई नकार्दै आएका छन् । कुनै पनि काम जात, धर्म समूह, लिङ्गको आधारमा गर्ने होइन, स्वदेशमै बस्तु तथा सेवा उत्पादन कला सीप र क्षमता प्रर्दशन गर्ने हो, त्यसबाटै देश र जतताको भलो हुन्छ भन्ने भनाई शाहको रहँदै आएको छ् । उर्बरा उमेर विदेशमा काटेर बुढेशकालमा स्वदेशमा आएर फेरीता पनि मानिसको जीवनका लागि चाहिने बस्तु विदेशकै भर पर्नुभन्दा पनि केही श्रम, सीप र क्षमता सदुपयोग गर्नुपर्ने शाहको सोच रहेको छ् । उनले स्वदेशमै थुप्रै रोजगारीका अवसर रहेको र उक्त अवसरहरूलाई आफ्ना देशका युवाले सहि ठाउँमा सदुपयोग गर्न नसक्दा आफु जस्ता धेरै युवा पिँढीहरूले विदेशु पर्ने वाध्यता रहेको बताउँछन् । शाहको उक्त ग्रिल उद्योगबाट जिल्लाभरी र बाहिर समेत ग्रिलको लागि माग हुने गर्छ । कहिले काहीँ कच्चा पदार्थ अभाव हुँदा ग्राहकहरूलाई दिन उनलाई भ्याईनभ्याई हुने गर्छ । नेपालीहरु तुरुन्तै ठुलो अपेक्षा राख्ने भएका कारणले गर्दा सफलता नपाउँने गरेको शाहको भनाई छ् । उनले युवाहरूलाई सीप सिकाउने देखि लिएर श्रम गर्न लगाउने र श्रम गरे बाफत ज्याला समेत दिने गरेका छन् । त्यसैगरी शाहले आफ्ना देशका युवाहरूले रोजगारीका लागि विदेशमा गएर भौतारिकनु भन्दा स्वदेशमै केही गर्न सकिने उदाहरणीय काम गरेका छन् । पछिका समयमा पनि उक्त ग्रिल उद्योगमा नै अझै लगानी गरेर फराकिलो ढङ्गले अगाडि बढ्दै जाने शाहले योजना बनाएका छन् ।
